Bu haftaki yazımda esnaflarla görüşüp onların görüşlerine yer verdim. Zor günlerden geçtiğimiz bu süreçte esnaf da özellikle kredi ve vergi desteği konusunda yakındı.
Kredi desteğinin ve vergi indirimlerinin kendilerinin faydalarına olacağını anlatan esnaf, kiraların yüksek olmasının da alım gücünü düşüren etmenlerden olduğunu dile getirdi.
İzmir’de askeri ürün mağazaları bulunan girişimci Alican Tanık, “Esnaf bu ülkenin temel ticaret taşıdır. Esnaf korunacak ki, ticaret dönebilsin. Büyük şirketlerden ziyade küçük esnaf korunmalı. Büyük firmaların çoğunluğunun parası yurt dışına aktarılıyor, iç piyasada dönmüyor. Krediler konusunda esnafa destek verilmeli bu süreçte esnafa vergiler konusunda da kolaylıklar sağlanmalı. Ekonomik anlamda ciddi sorunlar yaşıyoruz. Bu da doğal olarak hayatımızı her anlamda etkiliyor.”
Sosyal medyada kitlesi olan fenomen berber Enes Behçet, “15 yıldır kuaförlük sektöründe bulunuyorum; bizler halkla bire bir hayatın içerisinde olanlarız, ekonomik olarak bazı sorunlarımız var lakin ülkecek bu sorunun altından da kalkacağımızı düşünüyorum ve inanıyorum. Yetkililerden beklentim, ülkemiz gibi biz esnafların da büyüyebilmesi için ticari destek bütçesinin yüksek tutulmasının ülkenin ekonomisi için daha iyi olabileceğini düşünüyorum. Aynı zamanda elektrik, su gibi fatura giderlerinde kolaylık sağlanabilir, vergi konusunda destek sağlanabilir. Tefe tüfe oranlarının üzerinde kira artışı yapanlar için bir denetim birimi kurulursa esnafları devletimiz korumuş olur ve ülke ekonomisi daha iyi duruma gelebilir. İnanıyorum biz bu sorunların da üstesinden geliriz ülkece güçlü bir milletiz.”
Küçükçekmece’de çanta ürünleri mağazası bulunan girişimci Çınar Çattın, “17 senelik esnaf olarak, en çok zorlandığım dönemi yaşıyorum. Fiyatları dengelemek çok zor hâle geldi ya müşteriye fazla geliyor ya satıcıya az. Kiraların evler gibi bir artış düzeyi olmaması esnafı zorluyor bu da tabii fiyatlara yansıyor ve işi düşürüyor. Bu ara ödemelerimizde destek olan kredileri de bankalar kesti ve taksitler azaldı. En çok da, kendi kendine ayakta duran bizim gibi esnaf bu durumdan etkilendi.
Güngören’de tekstil toptancılığı yapan girişimci İbrahim Yaman, “Esnaf’a destek verilmesi çok iyi olurdu. Esnaf gerçekten sıkıntıda. Eskiden bayramlar esnafların da bayramı olurdu ama artık öyle değil. Esnaf resmen ekonomik savaş veriyor. Esnaflar artık iş yapamıyor, birbirlerinin sıkıntılarını dinliyorlar akşama kadar, çünkü iş yok. Kiralar, sigortalar, krediler, çekler derken cidden ekonomik anlamda sıkıntıdayız. Esnaf çok zor durumda. Esnafa kredi verilmeli ve vergilerin düşürülmesi gerekiyor. Asgari ücret olmuş 11.400, iş yok ki esnaf nasıl versin?”
Bingöl’de restaurant işleten girişimci Mesut Güzel, “Piyasadaki yaşanan krizden dolayı istikrarın yakalanması adına bizlere yükselen bu fiyat artışlarından dolayı kira ve personel giderleri (sigorta) konusunda yardımcı olması konusunda destek olmasını isteriz”
Bingöl’de güzellik merkezi işletmesi bulunan Muhammed Bulut, “Şu an esnafın en büyük sıkıntısı fiyatlardaki dalgalanma, tedarik ettiği ürünün ya da hizmetin fiyatının sürekli değişkenlik göstermesi ve esnaf bunu sattığı ürün ya da hizmete ancak maliyet fiyatı üzerine zam yapabilmekte ve kar marjı düşük kalmakta; bu yüzden gelirin hayat pahalılığının çok altında kalmasından dolayı geçim sıkıntısı çekmekte. Esnafa en azından temel giderler elektrik su ve doğalgaz fiyatlarının sabitlenmesi ve kira desteği vermesi esnafı en azından bu ekonomideki dalgalanmalarda fazla etkilenmemesinin önüne geçebilir.”
Esnaflarımızın dediği gibi kiralar konusunda acilen önlemler alınmalı. Kredi ve vergiler konusunda kolaylıklar sağlanmalı. temel ürün ve eşyalar konusunda iştirak şirketleri kurularak ucuz ürünlerin esnaflar aracılığıyla satış yapması sağlanmalı bu hem vatandaşın hem de esnafın faydasına olur. Su, elektrik, doğalgaz konusunda destek olunmalı. Özellikle kira konusunda mutlaka önlem alınmalı, batan birkaç esnafla konuştum daha çok kira yüksekliği dolayısıyla zorlandıklarını ve kredi alamadıklarından battıklarını söyledi.